Uit: India Nu 178 (mrt-apr 2009)
              vorige / volgende aflevering / overzicht


Hindoe-deities aan het woord

Shiva Nataraja (9)
Muraliprabhu, India Nu's hindoe-deity-correspondent, gaat iedere twee maanden in gesprek met een van India's goden. Wie zijn ze? Wat hebben ze bij zich? Wat willen ze ons vertellen?



In aflevering 8 wees Shankara, India's levende Shiva, ons er op dat 'chidananda rupa', gelukzalig bewustzijn, ook óns meest wezenlijke kenmerk is. Shiva in meditatie is de afbeelding die dit uitdrukt. Een minstens zo bekende afbeelding van Shiva is die waarin hij, als Nataraja, koning van de dans, wervelt in een kring van vuur. Bovenop een dwerg. Apasmarapurusha, verdoolde ziel, is zijn naam.

CREATIEVE DESTRUCTIE

Ook al waanden we ons daarnet nog gelukzalig, die dwerg, dat zijn wij. Onwetend over wat daar boven ons gebeurt, kijken we angstig omhoog...
Gelukkig zijn we niet eeuwig tot een dwergenbestaan gedoemd. Met zijn ritmisch getrappel, bovenop onze rug, danst Shiva ons wakker. 'Alles wat ontstaat, heeft zijn tijd, vergaat, wat ruimte maakt voor nieuw ontstaan. Treur dus niet. Kijk naar het héle verhaal', is wat hij ons zegt... En inderdaad, wie nauwkeurig kijkt, ziet in Shiva's linkerhand een vlam. Daarmee vernietigt hij wat hij eerder met zijn handdrum schiep. Hij doet dat niet een enkele keer, maar almaar door. Het is met een kringloop van geluid en vuur dat Shiva verstikking voorkomt.

Niet alleen op kosmisch niveau, het niveau van wereld en heelal, ook op macroniveau, het niveau van milieu en samenleving, is het dat Shiva danst. 'Creatieve destructie' heet het wanneer onheil later zegen blijkt ... de kredietcrisis een nieuwe tijd inluidt. Ook in ons persoonlijk leven danst Shiva rond. Menigmaal blijken we wat tegen onze zin gebeurt, later te waarderen. 'Wanneer de ene deur zich sluit, opent zich een andere', zeggen we dan. Lastiger soms is het om, zodra 'meer van hetzelfde' ons belemmert, zélf in actie te komen... Geconfronteerd met zijn dans, op welk niveau ook, steeds vraagt Shiva ons opnieuw positie te kiezen, los te laten wat we eerder omarmden. Geen wonder dat het pijn doet, die dans van hem... het tijd vraagt voor we hem waarderen.

Aflevering 10 is gewijd aan Shivalingam (Shiva als abstract symbool).
De afgebeelde Shiva Nataraja staat in ons Rijksmuseum. Foto's van eigen Nataraja's zijn welkom. Stuur ze naar join@yoga-intervision.com. Meer weten? Bezoek www.yoga-intervision.com.


Namaste, gegroet zij uw onsterfelijke ziel. Uw vriend: Muraliprabhu (Anthony Draaisma).




Landelijke India Werkgroep - 29 januari 2009