Kijkend naar wat wij, de huidige generaties, wereldwijd gemeen hebben, dan is het de multiculturele samenleving waar wij deel van uitmaken. Permanente migratiestromen binnen een globaliserende, digitale facebook-wereld, leiden zowel tot verdunning van culturele diversiteit als tot pogingen tot behoud ervan. De groeiende belangstelling voor genealogie, voor familieverhalen, lijkt wel heimwee naar de tijd waarin onze sociale identiteit van generatie op generatie een streek- en geslachtsgebonden grondslag had.

Voor wie ook nog eens zijn ouderlijke herkomst duister is, pakt wereldburgerschap al te vaak uit als een te magere basis om op voort te bouwen. Vroeg of laat gaat er iets knagen, met een zoektocht als gevolg. Precies dit is het wat Saroo, een dertigjarige van oorsprong Indiase man, geadopteerd door een Australisch echtpaar, overkomt. Met behulp van Google Earth slaat hij aan het zoeken naar de plek die hij zich, vlak voor hij als scharrelaartje samen met zijn oudere broer de trein instapte, herinnert: een watertoren annex station bij een spoorlijn van en naar Calcutta, waar hij zijn broer kwijt raakte. In ‘Lion’ (2016) pakkend verfilmd.

Navranter nog zien we de zoektocht waar we het hier over hebben, weergegeven in 'The Beautiful Country' uit 2004. De film vertelt het verhaal van Binh, een 'bui doi' - bui doi: minder dan stof, een scheldwoord waarmee Vietnamese kinderen van Amerikaanse vaders destijds minachtend werden aangeduid - op zoek naar zijn moeder, daarna zijn vader. Verbeeldt 'Lion' een ware geschiedenis, of dit bij het epische 'The Beautifull Country' het geval is valt te betwijfelen, gebaseerd als het is op een door scriptschrijfster Sabine Murray bewerkt verhaal dat zij, samen met Lingard Jervey ooit zelf schreef.

Werkelijkheid of fictie, de vraag is of dat er wat toe doet. Nee als fictie een aannemelijk beeld van de werkelijkheid geeft. Ja wanneer verbeelding ervan voelt als 'over de top'. Of is het soms zo dat de werkelijkheid meer dan eens onvoorstelbaar ellendiger is dan welke gruwelijke fictie ook, het leven meer happy ends kent dan ongeacht welke al te sentimentele film.

Anthony Draaisma

oktober 2017

‘The Beautiful Country’ ontmoette zowel lof - aan het slot van de film een weergaloos acterende Nick Nolte - als kritiek. De New York Times van 8 juli 2005 houdt daarin het midden, betrekt ook het USA-Vietnamdrama er bij. ‘Lion’ werd overwegend positief ontvangen. De film berust op een waar verhaal. Zie daarvoor ‘The Family behind Lion’.