In de klassieke wereld was het rond mythen dat het religieuze en maatschappelijk leven gestalte kreeg. De invloed van Griekse mythen reikte tot ver over Griekenlands grenzen. In deze rubriek een speurtocht naar wat daarvan voortleeft in onze cultuur.

Ook bij de oude Grieken verkeerde de mensheid aanvankelijk in een paradijselijke toestand. Het was een gouden tijd. Werken om den brode was niet nodig, ziekten en pijn kenden ze niet. Zeus vond dat dát niet kon. Voor ze een bedreiging voor de goden vormen moeten zij op hun plek gezet. Om niet van partijdigheid te worden verdacht vraagt hij aan Prometheus de rijkdom die de kosmos biedt, eerlijk te verdelen, voor te doen hoe dat moet. Dus offert de titanenzoon een rund. De mensen goed gezind geeft hij hun stiekem de mooiste stukken vlees. Zeus krijgt de botten, verborgen onder een laag smakelijk vet.

Dat nu had Prometheus beter niet kunnen doen. Al had hij voor hij het deed nog zo goed nagedacht - zijn naam betekent ‘eerst denken, dan doen’ - Zeus misleiden kan hij niet. Diens wraak komt op de mensen neer. Zij kregen dan wel het vlees, het vuur ontneemt hij hen. Koken is er niet meer bij, verweer tegen de kou, wilde dieren op een afstand houden ook al niet. Het gouden tijdperk is voorbij, moeizame arbeid, kommer en kwel, is wat rest ... Prometheus voelt zich schuldig, brengt het vuur, verborgen in een holle venkel, bij de mensen terug.

Nu zijn de rapen pas goed gaar. Prometheus moet het ontgelden, Zeus ketent hem vast. Hephaistos, de goddelijke smid, doet dat voor hem. Daarmee is het nog niet gedaan, gieren eten Prometheus’ lever op, die groeit steeds meteen weer aan. Zoals in het Vaticaans Museum te zien, op deze prachtige vaas.