In de klassieke wereld was het rond mythen dat het religieuze en maatschappelijk leven gestalte kreeg. De invloed van Griekse mythen reikte tot ver over Griekenlands grenzen. In deze rubriek een speurtocht naar wat daarvan voortleeft in onze cultuur.

Ontmoetten we in Poseidon en Triton een beroemde vader-zooncombinatie, de moeder-dochtercombinatie, Demeter-Persephone, is welbekender nog. Aan hen immers danken we de wisseling der seizoenen. Daar ging een drama aan vooraf. Persephone, ontsproten aan Demeters liaison met broer Zeus - al lang weer met andere vrouwen in de weer - diende aan de man gebracht. Beslist iets voor Hades, vond vader Zeus. “Broer Hades, onderwereldvorst, geen vrouw die hem wil, geen moeder die hem haar dochter schenkt”, Zeus bedacht een list. Voor hulp klopte hij bij grootmoeder Gaia, moeder aarde, aan.

Precies waar Persephone de prachtigste bloemen plukt splijt de aarde uiteen, rijst Hades uit de diepte op, sleurt haar met zich mee. Demeter hoort haar kreet, door merg en been. Ontroostbaar dwaalt zij, naar haar op zoek, de wereld rond. Tot zij hoort dat haar kind, een meiske nog, door Hades geschaakt, naar diens rijk verdween. Demeter, de oogst is haar domein, niets laat zij meer groeien, geen zaadje dat nog ontspruit. Hongersnood dreigt, spoedig zijn er geen mensen meer om de goden te vereren, de wereldorde staat op het spel. Zeus haalt Persephone naar de bovenwereld terug. Alles bloeit en groeit weer als voorheen.

En Hades? Hij bleek een lieve man, ieder jaar keert Persephone een tijdje naar hem terug. Winter is het dan, de aarde terug naar af. Gelukkig pakt Demeter haar taak steeds weer op. De korenaren op het hierboven afgebeelde reliëf getuigen ervan. Het dateert uit de 4e eeuw voor Chr. en is te bewonderen in het Archeologisch Museum te Istanbul.